Beslis je echt zelf? Zo herken je of je keuzes maakt vanuit jezelf of door verwachtingen van anderen

Beslissingen nemen is een integraal onderdeel van ons dagelijks leven, als man, vrouw, moeder, vader, ondernemer, leider … Maar hoe weet je zeker dat de keuzes die je maakt echt jouw eigen keuzes zijn en niet ingegeven door de verwachtingen van anderen? Een complex vraagstuk, gezien de invloeden van ouders, eerdere ervaringen en maatschappelijke druk. In deze blog verkennen we hoe je kunt achterhalen of je echt kiest wat je zelf wilt.

Continu proces: Stilstaan bij je waarden

Om te bepalen of je keuzes echt zijn wat je wilt, is het belangrijk om voortdurend bij jezelf in te checken. Dit betekent dat je regelmatig stilstaat bij je waarden en je afvraagt of je beslissingen hiermee in lijn zijn. Een continu proces van zelfreflectie kan je helpen om bewuster te worden van je eigen behoeften en verlangens.

Wat zijn je waarden?

Je waarden vormen de kern van wie je bent en wat je belangrijk vindt in het leven. Door erbij stil te staan, kun je beter begrijpen waarom je bepaalde keuzes maakt. Hier zijn enkele concrete stappen om je waarden te identificeren en te evalueren:

1. Maak een waardenlijst:
   • Schrijf een lijst op van dingen die je belangrijk vindt. Denk aan eerlijkheid, vrijheid, creativiteit, familie, gezondheid, etc.
   • Gebruik hulpmiddelen. Er zijn online tools en lijsten beschikbaar die je kunnen helpen om je waarden te identificeren.
2. Prioriteer je waarden:
   • Rangschik je waarden op volgorde van belangrijkheid. Dit helpt je te zien welke waarden echt centraal staan in je leven.
   • Beoordeel hoe je je tijd besteedt. Besteed je je tijd en energie aan dingen die in lijn zijn met je topwaarden?
3. Reflecteer op je keuzes:
   • Kijk terug op recente beslissingen die je hebt genomen. Hoe sluiten die aan bij je waardenlijst?
   • Vraag jezelf af of je keuzes gedreven zijn door je waarden of door externe verwachtingen. Maak je bijvoorbeeld een carrièrekeuze omdat het past bij je waarde van creativiteit, of omdat je denkt dat het sociaal geaccepteerd is?
4. Gebruik concrete voorbeelden:
   • Werkvoorbeelden: Stel dat je de waarde vrijheid hoog in het vaandel hebt staan. Vraag jezelf af of je huidige job je genoeg vrijheid biedt om je creativiteit en persoonlijke groei te bevorderen.
   • Persoonlijke relaties: Als familie een kernwaarde voor je is, reflecteer dan op de tijd en aandacht die je aan je familie besteedt. Ben je aanwezig en ondersteunend, of wordt je tijd opgeslokt door andere verplichtingen die niet in lijn zijn met deze waarde?
5. Check-in momenten inplannen:
   • Regelmatige zelfreflectie: Plan vaste momenten in je week of maand waarin je even stilstaat bij je waarden en hoe je beslissingen daarmee in lijn zijn.
   • Gebruik een journal of dagboek: Noteer je gedachten en reflecties om je bewustwordingsproces te ondersteunen.

Het regelmatig inchecken bij jezelf en je waarden zorgt ervoor dat je keuzes maakt die echt bij jou passen en je authentieke zelf weerspiegelen.

< Wil je graag dieper in deze waarden oefening duiken? Let me know. Ik heb hiervoor een toffe oefening >

Interne dialoog en de invloed van anderen

Niet alleen je waarden spelen een rol in je keuzeproces, ook je interne dialoog is eentje om mee rekening te houden. Die wordt immers vaak beïnvloed door de stemmen van anderen, zoals ouders, leraren en vrienden. Deze stemmen kunnen zich manifesteren als innerlijke critici of 'what if'-gedachten die ons beslissingsproces compliceren. Het is belangrijk dat je je bewust bent van die stemmetjes en gedachten. Want: ze weerspiegelen niet altijd jouw echte gevoelens en verlangens. Door stil te staan, te vertragen en verstillen en jezelf daarvan bewuste zijn, creëer je ruimte en helderheid om te beslissen wat je echt wilt.

Invloeden van buitenaf herkennen is niet altijd even simpel, omdat ze vaak diep verankerd zitten in ons denken en gedrag. Deze tips kunnen je helpen:

• Observeer je reacties: Let op je automatische reacties op bepaalde situaties. Voel je je schuldig, angstig of verplicht? Die initiële emoties kunnen aanwijzingen zijn dat je wordt beïnvloed door de verwachtingen van anderen.
• Schrijf je gedachten op: Houd een dagboek bij waarin je opschrijft wat je denkt en voelt wanneer je een bepaalde beslissing moet maken. Analyseer achteraf of deze gedachten echt van jou zijn of dat ze ingegeven zijn door iemand anders.
• Vraag jezelf af ‘Waarom?’: Bij elke belangrijke beslissing, stel jezelf de vraag waarom je deze keuze maakt. Is het omdat het iets is wat je echt wilt, of omdat je denkt dat anderen dit van je verwachten?
• Reflecteer op je verleden: Denk terug aan je opvoeding en eerdere ervaringen. Welke boodschappen heb je meegekregen van je ouders, leraren of vrienden? Hoe beïnvloeden deze boodschappen je huidige beslissingen?

Wie zit er in de bestuurdersstoel?

Wie de Disneyfilm ‘Inside Out’ zag, weet het al: we hebben stemmetjes in ons hoofd. Alleen zijn dat er in werkelijkheid geen acht, maar misschien wel honderd. Ik beeld ze me altijd in als een bus vol met verschillende 'ik-jes' die je hebt ontwikkeld door je leven heen – je gekwetste kant, boze kant, onzekere kant, je innerlijke draak, je onredelijke prinses, noem maar op. Benoem ze en geef ze een naam. Vraag jezelf af: wie zit er op dit moment in de bestuurdersstoel? Ben jij dat, of is het één van deze andere stemmetjes zoals de draak? Door te identificeren wie er in de lead is, kun je bewuster kiezen om vanuit je echte zelf te handelen.

• Identificeer de verschillende stemmen: Probeer de verschillende interne stemmen te herkennen die je beïnvloeden, zoals je innerlijke criticus, de stem van je ouders, of maatschappelijke verwachtingen.
• Observeer zonder oordeel: Luister naar deze stemmen zonder oordeel. Herken dat ze er zijn, maar laat ze niet je beslissingen domineren.
• Oefen met meditatie of mindfulness: Dit kan je helpen om meer in het moment te zijn en je bewust te worden van je innerlijke dialoog.
  

Daadkracht en beslissingsvrijheid

Daadkracht betekent dat je beslissingen kunt nemen en actie kunt ondernemen vanuit een plek van authenticiteit. Het vereist moed om weerstand en angst te overwinnen en te kiezen voor wat je echt wilt, ondanks de verwachtingen van anderen.

Weerstand en angst ombuigen

Weerstand en angst zijn natuurlijke reacties op verandering en onzekerheid, gevoelens die de kop opsteken wanneer je bepaalde keuzes moet maken. Door er bewust mee om te gaan, kun je ze ombuigen en gebruiken als brandstof voor je eigen groei. Reflecteer op wat je echt wilt en waarom je bepaalde angsten hebt. Dat helpt je om sterker en meer gefocust je eigen pad te volgen.

Wees moedig

Het vergt moed om keuzes te maken die niet altijd in lijn zijn met de verwachtingen van anderen. Vertrouw op jezelf en weet dat het oké is om je eigen pad te volgen, zelfs als dit tegen de stroom in lijkt te gaan.

• Omring jezelf met ondersteunende mensen: Zoek mensen op die je steunen in je keuzes en je aanmoedigen om jezelf te zijn.
• Stel haalbare doelen: Breek je grote doelen op in kleinere, haalbare stappen. Dit maakt het gemakkelijker om vooruitgang te boeken en geeft je een gevoel van voldoening.
• Wees vriendelijk voor jezelf: Geef jezelf toestemming om fouten te maken en leer van deze ervaringen. Zelfcompassie kan je helpen om veerkrachtig te blijven in het nastreven van je doelen.

Zodra je weet wat je wil, wordt het ook des te makkelijker om je missie en visie (of die voor je bedrijf) te bepalen. Ik maakte er een podcastaflevering over met contentcoach en uitgever Marthe Van Campenhout.

Wil je op jezelf leren om te verstillen, ontdekken wat je waarden zijn én wat je echt graag doet in het leven? Mail dan even naar haike@livewire.be (of klik op het e-mailadres)

Ik ben een speciaal pakketje voor jou aan het samenstellen.

Liefs,

Je Livewire

Haike